Cơ quan bầu cử Moldova vừa cho biết, 50,39% người dân tham gia cuộc trưng cầu dân ý hôm 20/10 về đề xuất đưa mục tiêu gia nhập EU vào hiến pháp đã bỏ phiếu “có”, trong khi 49,61% nói “không”.
Với gần như tất cả các phiếu bầu đã được kiểm hôm 21/10, kết quả này đảo ngược so với kết quả sơ bộ được công bố vài giờ trước đó, cho thấy chiến dịch ủng hộ EU ở Moldova đã giành chiến thắng nhưng đây là một chiến thắng sít sao với cách biệt quá mỏng manh.
Các nhà phân tích cho biết, lý do cho sự khác biệt kết quả này là các lá phiếu từ cộng đồng người dân ủng hộ EU đã được kiểm cuối cùng, tạo động lực cho chiến dịch “có” vào phút chót.
Bà Sandu (phải) đến dự họp báo ở Chisinau, Moldova, ngày 21/10/2024. Ảnh: Getty Images
“Người dân Cộng hòa Moldova đã lên tiếng và phần lớn đã ủng hộ con đường châu Âu”, Tổng thống Moldova Maia Sandu cho biết trong bài phát biểu hôm 21/10.
“Chúng ta đã giành chiến thắng trong trận chiến đầu tiên của một cuộc chiến khó khăn sẽ quyết định tương lai của đất nước chúng ta”.
Trong khi các cuộc thăm dò trước thềm bỏ phiếu cho thấy số phiếu áp đảo ủng hộ việc sử đổi hiến pháp của nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ để đưa tư cách thành viên EU trở thành mục tiêu trung tâm, thì kết quả bỏ phiếu chính thức sát nút này khiến các quan chức bị sốc và làm dấy lên cáo buộc về sự can thiệp rộng rãi của Nga.
Moscow bị cáo buộc chuyển tiền thông qua các đại diện ủy quyền vào tài khoản của cử tri, cũng như sử dụng phương tiện truyền thông xã hội để gieo rắc nỗi sợ hãi về viễn cảnh gia nhập EU dẫn đến xung đột trực tiếp với Nga.
Chính phủ Moldova hiện sẽ phải vượt qua nhiều năm đàm phán khó khăn với Brussels và đảm bảo sự ủng hộ của các quốc gia thành viên để gia nhập EU.
Các quan chức hy vọng Chisinau sẽ có thể chính thức gia nhập khối này vào năm 2030. Và họ đã nói với Politico rằng EU nên cam kết cụ thể về mốc thời gian.
Mặc dù không phải là một thành công lớn, nhưng kết quả cuộc trưng cầu dân ý có lợi cho bà Sandu, người đã tham gia cuộc bầu cử Tổng thống diễn ra hôm 20/10 để tìm kiếm nhiệm kỳ thứ 2.
Vào sáng sớm hôm 21/10, bà Sandu đã giành được 41,91% số phiếu bầu với 97,7% số phiếu được kiểm.
Đối thủ chính của bà Sandu trong cuộc bầu cử Tổng thống, cựu Tổng công tố Alexandr Stoianoglo, đã giành được 26,32% số phiếu bầu, mở đường cho cuộc bầu cử vòng hai vào ngày 3/11 tại quốc gia nghèo nhất châu Âu.
Ông Stoianoglo đã nói rằng, nếu được bầu, ông sẽ xây dựng một chính sách đối ngoại “cân bằng” liên quan đến mối quan hệ với EU, Mỹ, Nga và Trung Quốc.
Cuộc trưng cầu dân ý và cuộc bầu cử Tổng thống được coi là phép thử về thiện chí của quốc gia phân cực sâu sắc này trong việc duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Nga hay hội nhập sâu rộng hơn vào phương Tây.
Bà Sandu cho biết, cuộc bầu cử quốc hội vào năm tới sẽ là “trận chiến cuối cùng” trên con đường hướng tới tư cách thành viên EU của Moldova.
Minh Đức (Theo Politico EU, Al Jazeera)